Sprinkler Türleri ve Sıcaklık Dereceleri: Yangın Güvenliğinde Doğru Seçim

Yangın sprinkler sistemleri, yangını hızlıca algılayıp devreye girerek hem can hem de mal güvenliğini sağlayan en önemli yangın güvenlik elemanlarıdır. Sprinkler başlıkları genellikle 1/2” (15 mm) ve 3/4” (20 mm) NPT dişli bağlantılarla tesisata monte edilir. Doğru sprinkler tipini ve sıcaklık derecesini seçmek, sistemin verimliliği için kritik öneme sahiptir.

Sprinkler Çalışma Prensibi

Sprinkler başlıklarının üzerinde bulunan cam tüp (bulb) veya fusible link belirli sıcaklığa ulaştığında devreye girer. Cam tüp içindeki sıvı ısındıkça genleşir, tüp patlayarak suyun akmasını sağlar. Böylece yangın anında suyun kontrollü şekilde ortama yayılması mümkün olur.

Sprinkler Türleri

1. Pendent (Sarkık Tip) Sprinkler

• Tavandan aşağıya sarkar ve suyu geniş bir alana dağıtır.

• En çok kullanılan modeldir.

• Atım ihtiyacına göre 1/2” NPT veya 3/4” NPT dişli bağlantılı olabilir.

2. Upright (Yukarı Bakan) Sprinkler

• Boru hattının üstüne monte edilir, suyu yukarı püskürtür ve deflektör sayesinde etrafa dağıtır.

• Açık tavanlı sanayi tesislerinde tercih edilir.

• Atım ihtiyacına göre 1/2” NPT veya 3/4” NPT dişli bağlantılı olabilir.

3. Sidewall (Duvar Tipi) Sprinkler

• Duvarlara yatay monte edilir.

• Dar koridorlarda, otel odalarında ve dekoratif alanlarda kullanılır.

• Hem 1/2” hem 3/4” NPT dişli seçenekleri mevcuttur.

4. Concealed (Gizli Tip) Sprinkler

• Tavan kaplamasının içine gizlenir, sadece yangında açığa çıkar.

• Estetik kaygıların ön planda olduğu alanlarda tercih edilir.

5. Dry Sprinkler

• İçinde su bulunmaz, boru hattı hava veya azotla doludur.

• Donma riski olan soğuk depolarda veya açık alanlarda kullanılır.

6. ELO (Extended Coverage Light Hazard) Sprinkler

• Daha geniş kapsama alanına sahiptir.

• Özellikle ofisler, oteller, alışveriş merkezleri gibi düşük riskli (light hazard) alanlarda daha az sayıda sprinkler ile daha geniş alan korunabilir.

• Hem 1/2” hem de 3/4” NPT dişli bağlantılarla bulunur.

7. ESFR (Early Suppression Fast Response) Sprinkler

• Yangını sadece kontrol etmekle kalmaz, bastırmak için geliştirilmiştir.

• Depo ve lojistik merkezleri gibi yüksek raflı alanlarda tercih edilir.

• Büyük damla boyutu ile alevleri hızla bastırır.

• Genellikle 3/4” NPT dişli bağlantılıdır.

Sprinkler Sıcaklık Dereceleri ve Renk Kodları

Sprinklerlerin hangi sıcaklıkta devreye gireceği, üzerindeki cam tüpün rengi ile belirlenir:

Renk Kodları (Cam Tüp)	Çalışma Sıcaklığı (°C)	Kullanım Alanı
Turuncu	57 °C	Standart ofis ve konutlar
Kırmızı	68 °C	Genel kullanım (en yaygın)
Sarı	79 °C	Orta sıcaklıklı ticari alanlar
Yeşil	93 °C	Yüksek tavanlı depo ve sanayi tesisleri
Mavi	141 °C	Endüstriyel yüksek sıcaklık alanları
Mor	182 °C	Kazan daireleri, metal işleme tesisleri
Siyah	227 °C	Çok yüksek sıcaklık proses alanları

Sonuç

Sprinkler seçiminde tip, bağlantı ölçüsü (1/2” – 3/4” NPT) ve sıcaklık derecesi dikkate alınmalıdır.

• Pendent, upright, sidewall ve concealed sprinklerler bina tipine göre seçilir.

• ELO sprinklerler düşük riskli alanlarda geniş kapsama sağlar.

• ESFR sprinklerler yüksek tehlike sınıfında yangını hızlıca bastırır.

Aldevo Mühendislik olarak, projelerinizde doğru sprinkler seçimiyle güvenliği maksimuma çıkarıyor, vizyon ve operasyon anlayışımızla yangın tesisatlarınızı geleceğe taşıyoruz.